KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR NEDİR?
Kovuşturmaya yer olmadığına dair karardan önce, soruşturma ve kovuşturma kavramlarına değinmemiz gerekmektedir. Bir suç işlendiği iddiasıyla şikayet/ihbar üzerine ya da kendiliğinden Başsavcılık tarafından yürütülen şüphelinin lehine ve aleyhine tüm delillerin toplanması sürecine “soruşturma” denilmektedir. (CMK m. 160/1: “Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.“)
Toplanan delillere göre, soruşturma sonucunda kural olarak iki ihtimal mevcuttur:
1- Şüpheli hakkında ceza davası (kovuşturma) açılması halinde şüphelinin işlediği iddia olunan suçta mahkumiyete hükmedilmesi ihtimali, beraat etme ihtimaline göre daha fazla ise Başsavcılıkça iddianame düzenlenerek, ceza davası açılır, yani kovuşturma aşamasına geçilir.
2- Şüphelinin beraat etme ihtimali, işlediği iddia olunan suçtan ceza alma ihtimalinden daha fazla ise, bu durumda C. Başsavcılığınca “Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar” (KYOK, Takipsizlik) verilmelidir.
Şüphelinin işlediği iddia olunan suçtan mahkumiyete hükmedilmesi (ceza alması) ihtimalinin daha fazla olması, ceza muhakemesi hukuku terminolojisinde “yeterli şüphe” olarak ifade edilir. Kısaca tanım yapmak gerekirse, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar, soruşturma neticesinde Cumhuriyet savcısı tarafından yeterli şüphenin oluşmadığına kanaat getirilmesi halinde verilen karardır.
TAKİPSİZLİK (KYOK) KARARININ SONUÇLARI
Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar ile şüpheli hakkında soruşturmaya konu suça ilişkin ceza dava açılmamış olur. Sonuç olarak, KYOK kararı şüphelinin lehine, suçtan zarar görenin aleyhine bir karardır. Söz konusu karara karşı itiraz mümkündür.
KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARARA İTİRAZ
KYOK kararına karşı itiraz etmek mümkündür. Bu karara karşı itiraz etmekte hukuki yararı olan suçtan zarar görendir. Bu nedenle Ceza Muhakemeleri Kanunu‘nda (CMK) takipsizlik kararına itiraz yalnızca suçtan zarar görene tanınmış bir haktır.
CMK m. 173/1 uyarınca “Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir.”
Takipsizlik Kararına Kimler İtiraz Edebilir: Suçtan zarar gören.
Takipsizlik Kararına İtiraz Süresi: Tebliğden itibaren 15 gün.
Takipsizlik Kararına Karşı Nereye İtiraz Edilir: Sulh Ceza Hâkimliğine (Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliği.) Örneğin, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı (CBS) tarafından verilen takipsizlik kararına karşı Bakırköy Sulh Ceza Hâkimliğine itiraz edilebilir. Büyükçekmece CBS, yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yer Bakırköy olduğundan, Büyükçekmece CBS tarafından verilen takipsizlik kararlarına da Bakırköy Sulh Ceza Hâkimliğine itiraz edilebilir.
TAKİPSİZLİK KARARINA İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
BAKIRKÖY NÖBETÇİ SULH CEZA HÂKİMLİĞİNE
Sunulmak Üzere
BAKIRKÖY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
TAKİPSİZLİK KARARINA
İTİRAZ EDEN : …….., T.C.: …….. Adres: ………………..
VEKİLİ: Av. Süleyman Mücahit NARLI
ADRES: …
KONU : Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının …….. tarih 2021/ ……. karar numaralı takipsizlik kararına itirazlarımızdır.
AÇIKLAMALAR:
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının takipsizlik kararı usul ve yasaya aykırıdır.
Müvekkil ……., hırsızlık sonucunda birtakım eşyası ile birlikte, çek koçanının çalındığını, … Bankası ait çek koçanında bulunan çek yapraklarının bilgilerini ve dökümlerini, Başsavcılığınızın 2021/ ……… soruşturma dosyasına ……… tarihinde verdiği ifadesinde açıklamıştır. Bu bilgiler ışığında ilgili bankanın şubesine yazı yazılarak çek yapraklarının asıllarının kendilerinde bulunup bulunmadığını, bu yaprakların asıllarının kendilerine sunulup sunulmadığının sorulmuş olması gerekmektedir. Dosyada mevcut durumda bu yönde bir yazı yazılmamıştır.
Başsavcılıkça, tefrik edilerek gönderilen soruşturma dosyalarının akıbetinin sorulması gerekmektedir. Mevcut durumda bu yönde bir yazışma yapılmamıştır. Bu dosyalara ilişkin bilgi edinmeden en başta belirtilen hırsızlık olayının hiç yaşanmamış olabileceği zannına sahip olmak doğru değildir.
Müvekkil …….. yurt dışında Fransa’da bulunmaktadır. 2022 yılının Nisan ayında Türkiye’ye dönecektir. Başsavcılığınızca tekrar ifadesine başvurulmasının istenmesi durumunda adliyede hazır bulunacaktır. Bilgilerinize sunarız.
Yukarıda açıklanan nedenlerle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır.
NETİCE VE TALEP : Yukarıda açıklanan ve sayın Hâkimliğinizce res’en gözetilecek sair nedenlerle Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararının kaldırılmasına, sanıkların cezalandırılması için kamu davası açılmasına karar verilmesini saygılarımla bilvekâle arz ve talep ederim.14/02/2021
Müşteki Vekili
Av. Süleyman Mücahit NARLI